Yeni Düzende Yeni Bir Kavram: Bilgi Terörizmi

Terörizm karmaşık, çok yönlü ve değişen bir olgudur. Çeşitli bilgi alanlarından bilim insanları (sosyologlar, siyaset bilimciler, kriminologlar, psikologlar vb.) terörizm olgusunu inceliyorlar.

Bu olumsuz olgunun, sonuçlarının ve önlenmesinin kapsamlı bir şekilde incelenmesi ancak toplumsal gelişimin gereksinimlerini karşılayan kavramsal bir aygıtın geliştirilmesinden sonra mümkün olacak gibi görünüyor.

Toplumların küreselleşmesi ve bilgi teknolojisinin gelişmesi, dünya çapında İnternet’in kitlesel kullanımına yol açmıştır.

Aynı zamanda, şüphesiz İnternet, sınır ötesi bir telekomünikasyon bilgi ağı veya ağı ile birbirine bağlanan belgeler, veriler, metinlerden oluşan birçok farklı bilgi dizisini (bilgi kaynakları, veri tabanları ve bilgi) içeren dünya çapında bir bilgi tabanıdır.

Bilgi alanında uluslararası barış ve güvenliğe yönelik en tehlikeli tehditler arasında bilgi terörü ve bilgi savaşı yer almaktadır.

Modern toplum, süreçte yalnızca çözülmekten uzak olmakla kalmayıp, aynı zamanda geri dönüşü olmayan bir gelişme hızı kazanan küresel bir sorunla karşı karşıyadır.

Terörizm, toplumun hemen her alanında dünya toplumu için bir tehdit oluşturmaktadır.

Günümüzde terörizmin belirli bir sosyal, politik, ulusal veya dini anlamı yoktur; bir düşüncenin yeterli algısını bozabilecek, onu sosyal açıdan tehlikeli hale getirebilecek bir düşünce biçimi olarak hareket etmektedir.

Toplumların mevcut durumu, artan sosyal hareketlilik, göç, sosyal ağlar, yapay zeka ve küresel bir bilgi alanının varlığını önceden belirleyen her düzeyde bilgi temaslarının gelişmesiyle karakterize edilir.

Dünya toplumunun küreselleşme süreci bağlamında, İnternet iletişiminin varlığı egemen devletlerin iletişim sınırlarını siler, böylece kontrol için bilgi engellerinin yokluğunu meydana getirir ve dünyanın farklı yerlerinde terörizm ve aşırıcılığın gelişmesi için koşullar ortaya çıkartır.

Bilgi Terörü

Bu tür terörizme bilgi terörü adı verilmektedir.

Bilgi terörü oldukça yakın zamanda ortaya çıkmasına rağmen, İnternet alanındaki konumunu hızla güçlendirdi ve tüm küresel güvenlik yapıları için bir sorun haline geldi.

Her şeyden önce, bilgi terörünün çoğunlukla ekonomik alanı hedef alarak devleti hem içeriden hem de dünya sahnesinde istikrarsızlaştırmayı amaçladığını belirtmek gerekir.

Bilgi terörizminin özü göz önüne alındığında, çeşitli bilgi türlerinin kullanılması yoluyla birey, toplum ve devlet üzerinde olumsuz bir etkiyi temsil ettiğini söylemekte fayda vardır.

Pratik faaliyetlerde, bilgi terörizminin, bir bireyin veya bir grup insanın ruhu, aklı, düşünceleri üzerinde belirli bir şiddetli etki şeklinde geldiğini, dolayısıyla bireyin şu veya bu bilgiyi tam olarak eleştirel bir şekilde değerlendirmesine izin vermeyen terörizm ideolojisini empoze ettiğini görüyoruz.

Çoğu durumda, terörist grupların bilgileri, hem gerçekte meydana gelen olayların arka planında hem de bu olayların simüle edilmesiyle ilgili korkunç bilgiler yayarak toplumu istikrarsızlaştırmayı amaçlamaktadır.

Çoğu durumda bu olumsuz bilgi herhangi bir doğru veriyle desteklenmez, ancak buna rağmen bilgi nüfus arasında hızlı bir şekilde yayılır ve bu da sonuçta izinsiz mitingler, grev gözcüleri, protestolar da dahil olmak üzere halk arasında hoşnutsuzluk ve saldırganlık salgınlarına yol açar.

Rodyukova’ya göre bilgi terörizmi,

“insanların davranışlarını belirli bir şekilde yönlendiren gerekli görüş ve yargıları oluşturmak için insanların ruhu ve bilinci üzerinde doğrudan bir etkidir .” Bilgi terörizminin etkisi altında olan kişi, alınan bilgileri eleştirel bir şekilde değerlendirme yeteneğini kaybeder.

Bilgi terörü” teriminin “siber terörizm”den daha genel olduğu açıktır;

İnsan toplumunun çeşitli yönleri (fiziksel, bilgisel, bilişsel, sosyal) üzerindeki bilgi etkisi için çeşitli yöntem ve araçların kullanımını kapsar.

Modern sosyo-politik bir olgu olarak bilgi terörü hem bireyin hem toplumun hem de devletin güvenliğine ve hayati çıkarlarına ciddi bir tehdit oluşturmaktadır.

Bilim ve teknolojideki en son başarıların teröristler tarafından kullanılmasının onların yıkıcı yeteneklerini büyük ölçüde artırdığı, herkesin dikkatini çekmelerine ve insanları sürekli korku içinde tutmalarına olanak sağladığı açıktır.

Yeni çağın yüksek teknolojili terörizmi, özellikle bilgi alışverişi altyapısı gelişmiş ülkelerde, tüm dünya toplumu için sistemik bir kriz yaratma kapasitesine sahiptir.

Bankacılık, borsa, arşiv, araştırma, yönetim sistemleri, internet, uydulardan yapay zeka araçlarına kadar iletişim araçları, elektronik medya, yayın kompleksleri, her türlü kişisel veri tabanları; bunların hepsine bir teröristin uygun vasıflarıyla tek bir yerden saldırılabilir.

Bilgi terörü, devletin veya unsurlarının bilgi altyapısının geçici veya kalıcı olarak devre dışı bırakılmasına yönelik çeşitli biçim ve yöntemlerin kullanılmasına ve bu altyapının hedeflenen şekilde kullanılmasına odaklanan terörist faaliyet türlerinden biri olarak anlaşılmalıdır.

Bu durumda aşağıdaki ana türler ayırt edilebilir:

1) Bilgi ve psikolojik terörizm – dezenformasyon, söylentiler yaymak, terör örgütlerinin gücünü göstermek amacıyla medya üzerinde kontrol; Operatörleri, geliştiricileri, bilgi ve telekomünikasyon sistemlerinin temsilcilerini şiddet veya şiddet tehdidi, rüşvet, narkotik ve psikotrop ilaçların uygulanması, nörolinguistik programlama yöntemlerinin kullanımı, hipnoz, yanılsama yaratma araçları, bilinçaltına bilgi girmek için multimedya araçları yoluyla etkilemek.

2) Bilgi teknolojisi terörizmi – devletin bilgi ortamının bireysel fiziksel unsurlarına zarar verilmesi; müdahale, kontrol sistemlerinin imhasını teşvik eden özel programlar kullanmak veya tersine teknik nesnelerin (uçak dahil, uzay araçları), element tabanını yok etmek için biyolojik ve kimyasal araçların vb. harici terörist kontrolü; iletişim hatlarının imhası veya aktif olarak bastırılması, yanlış adresleme, anahtarlama düğümlerinin yapay aşırı yüklenmesi vb.

Bilgiyi etkileme amaç ve yöntemlerine dayalı siber saldırıların bilgi terörizmi türlerinden biri olarak sınıflandırılabileceği açıktır. Yıkıcı etkiler her zaman siber uzay kullanılarak gerçekleştirilecektir.

Süreçte özellikle endişe verici olan, uluslararası terörizm tarafından, başta internet ve yapay zeka olmak üzere mevcut bilgi kaynaklarının terör eylemleri gerçekleştirmek amacıyla kullanılması olmuştur.

Sosyal ağların bilgi sitelerinde önceden işlenmiş değerlendirici bilgilerin sunulmasının kamuoyu oluşumuna büyük katkı sağladığı açıktır. Bu durumda, en sık aşağıdaki manipülasyon teknikleri kullanılır:

-Bilginin çarpıtılması, gerçeklerin manipülasyonu, anlamsal alandaki kavramların yer değiştirmesi, gerçeklerin uydurulması, basitleştirme, stereo tipleştirme.

-Tipik olarak çarpık bilgi, iddia, tekrar, parçalanma, aciliyet, sansasyoneldik ve alternatif bilgi kaynaklarının eksikliği gibi onu uygun bir şekilde sunma yöntemiyle birlikte kullanılır.

Her bilginin ardından web sitelerinde anketler yayınlanıyor ve herkes kendi fikrini ifade edebiliyor veya başkalarının görüşlerinden haberdar olabiliyor.

Belirli bir bilgide gündeme getirilen konunun alaka düzeyi, görüşlerini bırakan (“beğenenler” olarak adlandırılan) kişi sayısına göre değerlendirilir.

Bir kullanıcı bu videoyu “beğen” seçeneğini tıklayarak derecelendirirse, bu kullanıcının tüm arkadaşları ve aboneleri videoyu akışlarında görür.

Etkinin etkinliğini artırmak için arama şirketleri iş birliğine giriyor.

Dolayısıyla toplumu tehdit etmeyen ve yaşamının temellerini etkilemeyen geleneksel terörizmin aksine, modern ileri teknoloji terörizmi, oldukça gelişmiş bir bilgi altyapısına sahip herhangi bir devlette sistemik bir kriz üretme kapasitesine sahiptir.

Sosyal ağların gelişimine, bilgi savaşı yürütme yeteneklerinin giderek yaygınlaşması, çoğunlukla hem devletler hem de teröristler de dahil olmak üzere bireysel organize gruplar olan katılımcıların eylemlerinin koordinasyonunda, ölçeğinde ve karmaşıklığında bir artış eşlik ediyor.

Siber saldırıların hedefi giderek artan bir şekilde bilgi kaynakları haline gelmekte, bunların başarısızlığı veya işleyişinin zorlaşması karşı tarafa ciddi ekonomik zararlar verebilecek veya kamuoyunda büyük tepkiye neden olabilecektir.

Bilgi terörüne karşı alınacak önlemler

Genelde suçla, özelde ise terörle mücadeleye yönelik doğru, yeterli ve etkili önlemlerin belirlenmesi konusunda tek bir bakış açısı bulunmamaktadır.

Hukuk temelli terörle mücadele, terörizmi önlemek, terörist nitelikteki suçları bastırmak, failleri adalete teslim etmek ve bu tür suçların sonuçlarını ortadan kaldırmak (azaltmak) vb. için kapsamlı bir önlemler sistemi oluşturur.

Bilgi terörizmiyle mücadeleye yönelik tedbirler sistemi, terörle mücadeleye yönelik mevzuat ve doktrinde geliştirilen bir dizi mevcut tedbire dayanmalıdır.

Sistematikleştirme amacıyla, bilgi terörizmiyle mücadelenin özelliklerini belirtmenin gerekli olduğu temelde terörle mücadeleye yönelik aşağıdaki önlemler ayırt edilmelidir:

1) Terörle mücadeleye yönelik genel yasal önleyici tedbirler;

2) Terörle mücadeleye yönelik özel tedbirler (cezai, idari ve hukuki);

3) Organizasyonel – terörle mücadeleye yönelik organizasyonel temellerin etkinliğinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi;

4) Terörle mücadele alanında uluslararası iş birliği;

Yakın gelecekte yüksek teknoloji alanındaki suçların niteliksel olarak yeni bir seviyeye ulaşabileceği önkoşulları da bulunmaktadır.

Rehinelerle birlikte bir uçağı kaçırmaya gerek yok.

Uçuş kontrol bilgisayarı aracılığıyla gökyüzündeki herkesin hayatını tehdit etmek daha kolaydır artık.

Bir siyasi figür hastalanıp hastaneye kaldırılırsa, tüfekle ya da patlayıcılarla “geleneksel” suikast girişimi yerine, hastanenin yerel ağını internet üzerinden hacklemek ve hastanın yaşam destek sistemine ulaşmak daha kolay olmuştur.

Bir teröristin bir ağ üzerinden endüstriyel üretime müdahale etmesi durumunda on binlerce kişi rehin kalabilir.

Bunun bir örneği dünyanın önde gelen ülkelerinde yaşanan büyük çaplı elektrik kesintisidir.

Dünya çapında genişleyen fiber optik ve uydu sistemleri ağları sayesinde, bilgi yayma alanında giderek daha fazla atılım beklenebilir ve bunlar da bilgi silahlarında yeni gelişmelerin ortaya çıkmasına katkıda bulunur.

Bu durum, modern toplumdaki diğer birçok sosyo-psikolojik süreç ve olgunun yanı sıra iletişim yaklaşımlarının da yeniden düşünülmesine yol açmakta ve insanları aşırı ve güvenilmez bilgiden koruyan bir “bilgi ekolojisi” sorusunu gündeme getirmektedir.

Devletler, bilgi alanında açık ve adil etkileşim kurallarının sağlanmasında çok daha aktif bir rol oynamalıdır.

Bilgi ortamının geliştirilmesine yönelik parametreleri belirleyen sağlam bir küresel yasal temelin eş zamanlı olarak sağlanması ve bu gelişmenin düzenlemelerle engellenmemesi için yasama ve kolluk kuvvetlerinin faaliyetlerinin uygun şekilde hukuki zeminle koordine edilmesi gerekmektedir.

Yazarın “Müslümanlık – Müslümanlar ve Yapay Zeka” isimli yazısını bağlantıdan okuyabilirsiniz.

Yazarın “İslam Hukuk Açısından Kripto Paralar Hakkında Değerlendirme” isimli yazısını bağlantıdan okuyabilirsiniz.

Bu makale hazırlanırken faydalanılan kaynaklar:

– World public forum Dialogue of civilizations. – 2005. – № 1. – P. 33–38.
– Foreign Policy. – 2003. – Summer.
– Dimlevich N. Siber uzaydan tehdit / Terörist Tehditleri Analizi Merkezi ve Çatışma Tahmini Merkezi’nin (CATU) bilgi ve analitik dergisi: Asimetrik tehditler ve düşük yoğunluklu çatışmalar. – Hayır. 5–6. – 2009. – S. 26–28.
– Ilyin N.I. Siber terörizmle mücadele, kamu yönetiminin sürdürülebilirliği için önemli bir koşuldur / CATU’nun bilgi ve analitik dergisi: Asimetrik tehditler ve düşük yoğunluklu çatışmalar. – Sayı 7. – 2009.
-Shchekotikhin V. M. Bilgi savaşı. Bilgi savaşı: teori ve pratik: monografi / V. M. Shchekotikhin, A. V. Korolev, V.